Koffieshop of koffiehuis?

Koffieshop of koffiehuis?

Koffieshops, die kennen we wel. Maar in het verleden kende Tilburg ook ‘koffiehuizen’. Met de opkomst hiervan verdween enkele eeuwen geleden een groot deel van de bierbrouwerijen. Wat gebeurde daarbinnen dan toch allemaal?

Stel je voor: om je dorst te lessen heb je alleen de keuze uit water en (karne)melk. Bij bijzondere gelegenheden drink je het bier van de plaatselijke brouwer. Tenzij je veel geld hebt, dan kun je jezelf weleens op een glas wijn trakteren. Maar heel veel meer keuze is er niet.

Een paar honderd jaar geleden was de drankkeuze in Nederland vrij beperkt. Koffie of thee, voor de meeste mensen van nu toch redelijk alledaagse dranken, die kenden we simpelweg niet. Om nog maar te zwijgen van een sterke dranken als jenever en whisky. Dus wat gebeurde er toen wij voor het eerst kennis maakten met deze drankjes? Juist, we stapten er massaal op over en lieten het bier voor wat het was.

In 1610 komt de eerste lading thee in Nederland aan. Artsen zetten de plant in als geneesmiddel, als drank is thee hooguit hip bij elitaire dames. Ook koffie wordt populair en de VOC stuurt schepen vol met koffiebonen vanuit de plantages in Indonesië naar Amsterdam. Jenever wordt de drank voor arme sloebers.

Koffiehuizen

In de steden ontstaan koffiehuizen waar je thee, koffie, chocolademelk en andere hippe dranken kunt nuttigen. Het zijn chique gelegenheden en heel wat anders dan de ordinaire bierhuizen en tapperijen van die tijd. Om niet achter te blijven gaan steeds meer bierhuizen die de nieuwe dranken schenken, zich ook ‘koffiehuis’ noemen. In de loop van de achttiende eeuw zijn koffie, thee en jenever zó populair geworden dat het gedaan is met bier als volksdrank. Verdwijnen daarmee de koffiehuizen? Natuurlijk niet. Ook in Tilburg bestaan ze nog steeds. Je kunt er zowel koffie, thee, bier en jenever kopen. En ze heten nu gewoon ‘café’.