Bier is toch voor iedereen?

Zwarte dinsdag
3 augustus 2023
Vossen en Craenen
3 augustus 2023
Zwarte dinsdag
3 augustus 2023
Vossen en Craenen
3 augustus 2023

Showcard Heineken, circa 1950 (Bron: Heineken 1949 – 1988)

“Hoe zit het eigenlijk met de acceptatie van bierdrinkende vrouwen door de jaren heen?” Die vraag stelde een vriend mij nadat hij die middag samen met zijn vrouw een terrasje in de Tilburgse binnenstad had bezocht. Daarbij had zich een opmerkelijk voorval voorgedaan.

Híj had een blond bier besteld en zíj een quadrupel, maar degene die de drankjes kwam brengen, draaide de bestelling om. De (zware) quadrupel werd bij hém neergezet en het (lichtere) blond bier bij háár. Wat was hier aan de hand? Een bevestiging van de traditionele rolverdeling tussen man en vrouw? Een en ander had geleid tot heftige discussies, vooral tussen hem en haar. Met als vervolgstap dat ik de vraag – voor zover dat binnen mijn mogelijkheden ligt – hier kort behandel.

Tot en met de middeleeuwen dronk iedereen bier. Mannen, vrouwen én kinderen. Bier zag men als voedzaam en vormde daardoor een vast onderdeel van de dagelijkse maaltijd. Er bestond slap bier en steviger bier, waarbij iemands financiële mogelijkheden bepaalden welk bier je kon drinken.

Hoewel ik niet onderzocht heb hoe het drinkgedrag van mannen en vrouwen zich tot elkaar verhield, denk ik dat er wel een verschil was. Maar dat zie ik dan meer als een gevolg van de traditionele rolverdeling, waarbij vrouwen (omdat ze gemiddeld zorgzamer zijn dan mannen, toch?) eerder hun verantwoordelijkheid voor het gezin namen. Op oude afbeeldingen zie je in ieder geval hoofdzakelijk mannen, die laveloos aan een kan bier lurken. Pas na de Tweede Wereldoorlog maakt de biersoort ‘pils’ een geweldige comeback. Daarbij richten biercampagnes zich ook op de vrouw terwijl je advertenties ziet waarin ‘huisvrouwen’ bij de boodschappen bier inslaan voor hun echtgenoot.

Maar helemaal vies van bier waren ook de Tilburgse vrouwen niet. Wanneer een brouwer overleed, waren het vaak hun echtgenotes die de brouwerij voortzetten. Rond 1900 dronken ‘de dames’ vaak bier met een schep suiker erin. En nu? Bier is gewoon een lekker drankje waar iedereen van kan en mag genieten. De keuze is immers reuze. En ja, die betreffende serveerster had natuurlijk gewoon even moeten checken welk biertje voor wie was.