De vier musketiers van het Lijnsheike
15 januari 2020
Een ode aan Tilburgs lelijkste gebouwen
23 maart 2020
De Oude Warande is tegenwoordig het domein van wandelaars en trimmers. Tot in de jaren zeventig maakten apen, leeuwen en beren hier de dienst uit. In gevangenschap, dat wel. Het Tilburgs Dierenpark trok bezoekers van heinde en verre.
TILBURG – Je hebt ze er vast weleens gezien: grappige eekhoorntjes die plotseling je pad kruisen. Vervolgens verbergen ze zich in de struiken. In tegenstelling tot hun bruine soortgenoten met grote pluimstaarten mijden ze de bomen. Het zijn dan ook Siberische grondeekhoorns. Een stukje levend erfgoed uit de zestiger jaren.
Tilburg is de enige plek in Europa waar deze diertjes in het wild voorkomen. Om dit te verklaren moeten we meer dan honderd jaar terug in de tijd. Textielarbeider Cees van Dijk begint in 1893 een vogel-en zaadhandel in de huiskamer van zijn woonhuis aan de Houtstraat. Het hele gezin helpt hieraan mee en al snel verrijzen er een groot vogelmagazijn en een magazijn voor grotere have: apen, kamelen en zelfs leeuwen vinden hier een tijdelijk onderkomen.
Al snel ontstaat het plan om een dierenpark op te richten in de wijk. Buiten-Europese vogels, leeuwen, panters, jakhalzen, hyena’s en apen zullen hier een plekje krijgen. De gemeente keurt het plan af, maar gunt de Arnhemse familie Burgers vier jaar later wel de oprichting van een dierenpark aan de Bredaseweg. Dit nieuwe Burgers Dierenpark is revolutionair van opzet. Grachten in plaats van traliehekken en rotspartijen versterken het landschappelijk karakter en de natuurlijke habitat van de beesten. Speciaal voor de kinderen is Roodkapje overgekomen, zij woont voortaan in het wolvenverblijf.
Tilburg’s Natuur Dierenpark
De firma Van Dijk zorgt voor de toevoer van ‘verse’ dieren voor Burgers Dierenpark. In 1946 worden zij de exploitant van Burgers Dierenpark en veranderen de naam in Tilburg’s Natuur Dierenpark. Bij een verhuizing begin jaren zestig sneuvelt een krat met Siberische grondeekhoorns. Ze ontsnappen en planten zich voort in de Oude Warande.
Met het Tilburgs Dierenpark gaat het vanaf die tijd bergafwaarts. Een plan om een leeuwenpark te realiseren in de Beekse Bergen, waar bezoekers met de auto doorheen kunnen rijden en Afrikaanse parkwachters met geweren zorgen voor een hogere ‘gevaar’-illusie, haalt het niet. Mede door de groeiende populariteit van de Efteling sluit het Tilburg’s Dierenpark in 1973 definitief zijn poorten.
What’s left
De eekhoorntjes zijn niet de enige herinnering aan dit roemruchte Tilburgs Dierenpark. Wie goed naar het terrein kijkt ziet de kuilen waar ooit de berenkooien en de apenrots stonden. Ook de toegangspoort en de daarachter gelegen villa, die destijds diende als entreegebouw en woonhuis, staan nog fier overeind. Dieren bevolken het bos nog steeds volop, alleen Roodkapje is met stille trom vertrokken.
