Klinkers en medeklinkers in de Lange Nieuwstraat

De drie-eenheid van Tilburg-Noord
8 november 2019
Het schônste dörpke van Tilburg
8 november 2019
De drie-eenheid van Tilburg-Noord
8 november 2019
Het schônste dörpke van Tilburg
8 november 2019

‘MDKLNKRT’ staat er boven de deur geschreven. Een cryptische omschrijving die je na enig turen al snel ontcijfert als ‘medeklinkert’. Tot de jaren negentig van de vorige eeuw was dit de zoveelste naam voor het Sint Annahofje.

Oosterhout 1915. Bij Christ thuis hebben ze het niet breed en de jongen groeit op in armoede. Geld voor een opleiding is er niet en dus pakt hij elk klusje aan dat hij maar kan krijgen. Voornamelijk grondwerk. Dagelijks steekt hij zijn bats in de weerbarstige klei om de bedding te graven voor het aan te leggen Wilhelminakanaal. Maar hij komt er al snel achter dat dit niet zijn manier van leven is.

Christ besluit de wereld in te trekken en meldt zich bij een schipper in de haven. Na een tijdje zit hij op de grote vaart, maar ook hier vindt hij geen rust. Christ is liever alleen en eenmaal terug op de vaste wal leidt hij een zwervend bestaan. Regelmatig sluit de veldwachter hem enkele dagen op in de gevangenis, want landloperij is ten strengste verboden. Meestal is Christ echter na enkele dagen alweer op vrije voeten. Ook als hij twee weken wordt vastgezet omdat hij de dienstplicht wil ontlopen, lukt het hem niet om een ‘normaal’ leven te leiden. 

Vijftig jaar en een mislukte relatie later komen we Christ weer tegen in Tilburg. Oud geworden, kromme rug en nog maar één tand in zijn mond. Een lange, versleten overjas bedekt zijn gehavende lichaam en een geruite pet beschermt zijn hoofd dat slechts door enkele dunne haren bedekt wordt. Op zijn oude fietsje trekt hij door de stad en regelmatig bezoekt hij zijn familie, die in de buurt woont. Hij heeft onderdak gevonden bij ‘De Klinkert’ in de Lange Nieuwstraat.

Sint Annahofje

Huize ‘De Klinkert’ was een tehuis voor daklozen. Het was sinds 1965 gevestigd in het voormalige Sint Annahofje aan de Lange Nieuwstraat. Voorheen was dit een verzorgingshuis voor bejaarde echtparen, wat best bijzonder was in die tijd. Voorheen werden oude mannen en vrouwen namelijk  gescheiden ondergebracht in ‘gestichten’. In 1978 veranderde de naam in ‘Medeklinkert’ en vanaf 1996 ging de stichting verder als SMO Traverse. In de jaren tachtig verliet deze instelling het gebouw en trokken nieuwe bewoners in het Sint Annahofje, zoals het nu weer genoemd wordt. De letters ‘MDKLNKRT’ doorstonden de tand des tijds en sieren nog steeds de ingang van het gebouw. De naam verwijst naar de Lange Nieuwstraat. Deze was bij de aanleg in 1870 bestraat met bakstenen. In de volksmond kreeg de straat daardoor de bijnaam ‘de klinkert’.

De pretentieloze Christ was geen prater. Maar de weinige zinnen die hij sprak voerden regelmatig terug naar zijn tijd in De Klinkert. Na een lang en zwervend leven had hij hier zijn thuis gevonden.